MURDOCH''UN GÖZÜ TÜRK MEDYASINDA

MURDOCH''UN GÖZÜ TÜRK MEDYASINDA Türkiye, bugüne kadar hiç görmediği kadar bir uluslararası sermaye hareketiyle karşı karşıya. ABD''nin perakende devi Wal-Mart, Rusya''nın petrol kralı Abromovich, Fransız Carrefour, İngiliz Vodafone, Güney Koreli Hyundai gibi daha onlarca çokuluslu sermaye gözünü Türkiye''ye dikmiş durumda. Bunlardan biri de 5 kıtanın basın ve yayın imparatoru ABD''li Rupert Murdoch. Kontrol ettiği News Corp şirketi, İngilizlerin ünlü The Times gazetesinden, New York Post''a, Fox News''a kadar dünyanın dört bir köşesinde gazete ve televizyon kanallarının sahibi ve yıllık cirosu 20 milyar doların üzerinde olan Murdoch, Türk medyasıyla ilgileniyor. Murdoch''ın yakın takibe aldığı Türk medyasında bazı kuruluşları satın alma yönünde teklif verdiği belirtiliyor. Morgan Stanley''in hazırladığı bir rapor da bu durumu destekliyor. Raporda, Türk medyasının reklam gelirleri açısından cazip bir geleceğe sahip olduğu ve artan oranda yabancı ilgisi bulunduğu bildirdi. PROMOSYONLAR ONUN HEDİYESİ Rupert Murdoch''tan önce bulvar gazeteciliği saygınlığı olmayan, dedikodu üzerine kurulu bir meslekti. Yeterince mali desteği olmadığından bölgesel içerikten öteye gidemeyen bir mecraydı. Murdoch bu mecrayı alıp toplumsal hayatın ortasına taşıdı. Büyük mali ve tanıtım gücü ile ortalama tüketicinin hayatına yerleştirdi. Uzun yılların geleneği ile oluşturulmuş, yazılı olan olmayan bütün gazetecilik kurallarını etkiledi. Bugün Murdoch gazetelerinin dışında da sıkça kullanılan hediye, promosyon, üçüncü sayfa/arka sayfa güzeli ve büyük puntolarla sansasyonel manşet Murdoch''un modern medyaya kazandırdığı yeniliklerdir. FOX''U 96''DA KURDU, CNN''İ GEÇTİ Murdoch''ın 1996 yılında kurduğu Fox News, altı yıl gibi kısa bir sürede CNN''in Amerika''daki izlenirliğinin önüne geçti. Kullandığı formül gazetelerde kullandığına benzer, bolca spekülasyona ve sansasyona dayalı, zaman zaman şovenist, ırkçı denilebilecek seviyede yorumlar ''Sizce kumarda kimin hile yapma ihtimali daha fazladır: Bill Clinton mı, Al Gore mu?'' (Mayıs 2000''de yapılmış gerçek bir anket!) türü anketlerle Fox News izlenebilmeyi başardı. Rekabetten bunalan CNN, sarışın ve güzel sunucusu Paula Zahn''ı 2002 yılında kısa bir süre ''Seksi Sunucunuz Paula'' diye tanıtmaya çalıştıysa da yaptığının saçmalığını kısa zamanda anlayıp Fox News''u kendi dünyasına bırakıp gerçek gazeteciliğe döndü. BASININ FELSEFESİNİ DEĞİŞTİRDİ Murdoch, bulvar gazeteciliğini bir nevi meşrulaştırmış oldu. Onun açtığı yoldan diğer bölgesel medya baronları da gitti ve İtalya''da Belusconi, Brazilya''da Marinho Ailesi, Meksika''da Salinas Ailesi bulvar gazeteciliğini bir adım ileri götürdüler. Eskiden tabu gibi görünen konular, örneğin hakim ortakların ticari çıkarları lehinde veya düşmanları alehinde yazıların yazılabilmesi, editoryal bağımsızlığa müdahale edilmesi veya sansür uygulanması kabul edilebilir olaylar haline geldi. Murdoch felsefesinin yaygınlaşması sonrası medya sektöründe hem gazetecilerin, hem de yöneticilerin idolleri değişti. MURDOCH İMPARATORLUĞU '''' Yıllık cirosu 20 milyar doların üzerinde '''' 9 uydu televizyon şebekesi '''' 100 kablolu kanal '''' 175 gazete '''' 40 matbaa '''' 40 televizyon istasyonu '''' 1 film stüdyosu '''' Amerika''da 280 milyon, Asya''da 300 milyon insana, kablolu kanallarla 300 milyon eve, dergilerle 28 milyon insana, toplam izleyici olarak 4,7 milyar kişiye, yani dünya nüfusunun yaklaşık dörtte üçüne ulaşıyor. RAKİPLERİN KORKULU RÜYASI ABD'de Fox TV'nin, 5 kıtada yüzlerce irili ufaklı yayın kuruluşunun, gazete, dergi, radyo, televizyon istasyonunun sahibi olan Murdoch, 175'ten fazla gazeteyi, haftada 40 milyon adet basan ve İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelanda'daki gazete piyasasını kontrol altında tutan yayın holdinginin başı. Murdoch'un sahip olduğu News Corporation, dünyanın en büyük medya kuruluşlarından biri olmayı sürürüyor. TURNER: SAVAŞ TELLALİ CNN'nin kurucusu ve AOL Time Warner Başkan Yardımcısı Ted Turner, San Francisco'daki bir kulüpte yaptığı konuşmada rakibi medya patronu Rupert Murdoch'u, Irak Savaşı nedeniyle 'savaş tellalı' diye nitelendirdi ve Murdoch'un savaşı teşvik ettiğini söyledi. Turner, Fox'un 'reyting' oranlarının CNN'den daha çok olduğu konusunda ne düşündüğü sorusuna, 'Yalnızca reytinglerinizin iyi olması daha iyi olduğunuz anlamına gelmez. Ne kadar büyük olduğunuz değil, gerçekte ne kadar iyi olduğunuz önemli' yanıtını verdi. Medyanın birkaç kişinin elinde yoğunlaştığını söyleyen Turner, 'Okuduğumuz, duyduğumuz, gördüğümüz şeylerin yüzde 90'ının kontrolü 5 şirketin elinde. Bu sağlıklı değil' diye konuştu. Fox News, Irak krizi döneminde ABD'de kablolu televizyondan yayın yapan en popüler haber kanalı oldu. BBC'nin Genel Müdürü Greg Dyke, perşembe günü bir açıklama yapmış ve ABD'li yayımcıların tarafsız haber yapmadığını söylemişti. Dyke bu açıklamasında Fox News'i eleştirmişti. BBC'NİN MURDOCH KAYGISI ARTTI İngiliz Independent Gazetesi, BBC'nin rahatsızlığını, Irak raporu nedeniyle BBC ve İngiliz hükümeti arasında ilişkilerin gerginleşmesinin ardından hükümetin Rupert Murdoch'a bağlı gazetelerle daha yakın ilişkiler kurmasına bağladı. BBC, İngiltere'de bir dizi gazete ve BSkyB televizyonuyla varlığını hissettiren medya imparatoru Rupert Murdoch'un televizyon piyasasında geldiği güçlü konumdan şikayetçi olmuştu. Bir BBC yöneticisi Murdoch'u, BBC'nin temsil ettiği her türlü değere savaş açmış bir sermaye imparatoru olmakla suçladı. Gazetede, BBC'nin Murdoch'a karşı alarma geçtiği belirtildi. İNGİLTERE'NİN KRALI Murdoch, İngiltere'de de yazılı basının tiraj olarak yüzde 30'una yakın bölümünü kontrol altında tutması ve ülkenin en çok izlenen uydu haber kanallarından birine de sahip olması nedeni ile en güçlü medya patronu konumunda bulunuyor. Ünlü işadamının sahip olduğu yayın organları arasında; • Ülkenin en yüksek tirajlı (yaklaşık 4 milyon) gazetesi The Sun • En yüksek tirajlı (yaklaşık 4,5 milyon) Pazar gazetesi News Of The World • The Times gibi gazeteler ve SKY News televizyonu da bulunuyor. YABANCILARIN GÖZÜ TÜRK MEDYASINDA Uluslararası yatırım bankası Morgan Stanley, reklam gelirleri açısından cazip bir geleceğe sahip Türk medya sanayii, artan oranda yabancı ilgisi bulunduğunu bildirdi. Rapora göre, AB sürecinde Türk medyasına, daha çok yabancı sermaye girişi gerçekleşecek. Rapor uyarınca, doğrudan yabancı sermaye girişinin artması, sadece basındaki reklam harcamalarının artması değil, medyadaki yatırımların da artmasına da katkıda bulunacak. Türkiye'deki medyanın daha çok reklam geliri elde ederek, daha çok yatırım yapması ve büyümesi, ekonomideki enflasyonun düşmeye devam etmesi, doğrudan yabancı sermaye girişindeki artış ve ekonomik büyümenin devam etmesi gibi unsurlara paralel gerçekleşecek. MORTAGE ATEŞLEYECEK Morgan Stanley raporunda, doğrudan yabancı sermaye girişinden en çok kar elde edecek sektörlerin başında medyanın geldiği ifade ediliyor. Rapora göre, uygun koşullu uzun vadeli konut finansmanı (Mortgage) sisteminin devreye girmesi bile, başlı başına Türk medyasının reklam gelirini önemli düzeyde artırabilecek bir unsur olacak. Bu yıl içinde (yılın ikinci yarısında) bile, mortgage sistemi nedeniyle Türk medyasının faydalanabileceği toplam 15 milyon dolarlık reklam harcaması yapılacağı tahmin ediliyor. YABANCILAR TELEVİZYON SAHİBİ OLAMAYACAK Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, Cumhurbaşkanı Sezer'in TBMM'ye iade ettiği ve TMSF'nin elindeki malların satışına yönelik yasadan, yabancıların televizyon sahibi olmasına ilişkin maddenin çıkarılacağını söyledi. Şener, TBMM'de gazetecilerin sorusu üzerine, yasanın, yarın Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüleceğini bildirdi. Şener, ''Ben, Sayın Cumhurbaşkanı'nın gerekçelerine uygun bir metin eğilimindeyim'' dedi. (AKŞAM) Güncellenme Tarihi : 17.3.2016 12:04