KIRGIZİSTAN SEÇİMLERİ GÖZLEMCİLERİ BÖLDÜ!..

Katılımın yüzde 61,6 olarak gerçekleştiği seçimlerin ilk turunda belli olan 29 sandalyeden sadece 2'si muhalefete gitti.

Devlet Başkanı Askar Akayev'in oğlu ilk turda kazanırken, kızı ikinci tura kaldı. 30 Ekim'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhalefetin tek adayı olan eski başbakanlardan Kurmanbek Bakiyev ise az bir farkla ikinci tura kaldı. 75 sandalyeli meclis için 390 adayın yarıştığı seçimin ikinci turu 13 Mart'ta yapılacak. Yerli ve yabancı 16 bin dolayında gözlemcinin izlediği seçimin demokratik standartlara uyup uymadığı konusunda Avrupalı ve Asyalı kurumlar birbirine zıt açıklamalar yaptı. Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ve Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) seçimin adil ortamda yapıldığını savunurken, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) adaylar arasında rekabet ortamının sağlanmakla birlikte uluslararası standartların yakalanamadığını belirtti.

AGİT, 2000'deki parlamento seçimlerinin ilk turunun ardından da seçimlerin serbest ve adil olmadığını ifade etmişti. Örgütün dünkü raporunda ise adaylar arasında rekabet ortamının oluşturulduğu; ancak uluslararası standartların karşılanması hususunda bazı eksiklikler bulunduğu kaydedildi. Çin ve Rusya ile birlikte Orta Asya devletlerinin üyesi olduğu ŞİÖ heyeti, seçimin adil ve şeffaf bir ortamda gerçekleştiğini, teknik aksaklıklar dışında sonuçları etkileyecek herhangi bir olayla karşılaşılmadığını belirtti. BDT gözlemci heyeti de “seçimlerin, demokratik, adil ve şeffaf bir ortamda yapıldığını'' açıkladı. Avrupa Bölgesi Seçim Gözleme örgütleri de seçimin demokratik ortamda gerçekleşmediğini savunurken; Avrupa Parlamentosu üyesi Francisco Speroni ve Londra merkezli ‘Uluslararası Demokrasi Enstitüsü’ seçimin yasalara uygun yapıldığını ve yönetimin baskı yaptığına şahit olmadıklarını açıkladı.

Bu çelişkili değerlendirmeler arasında muhalif grupların eylemleri de başladı. Başkent Bişkek'teki gösteride sarı ve pembe renkli pankart, atkı ve afişler dikkat çekerken, eylemciler ‘İktidar istifa’, ‘Basın ve konuşma özgürlüğü baskısına son’ yazılı pankartlar taşıdı. Eylemde konuşan sivil toplum ve siyasi parti temsilcileri, iktidarı düşürene dek eylemleri sürdüreceklerini dile getirdi.

Tacikistan’da iktidarın oyu yüzde 80

Tacikistan’daki parlamento seçiminde ise ilk belirlemelere göre, Cumhurbaşkanı İmamali Rahmanov’un başkanlığını yaptığı iktidardaki Demokrat Halk Partisi oyların yaklaşık yüzde 80’ini aldı. Seçimlere giren 6 siyasi partiden sadece 3’ü yüzde 5’lik barajı geçebildi. İslami Diriliş Partisi ve Komünist Parti’nin meclise girmeyi başardığı açıklandı. Kırgız seçiminde olduğu gibi, BDT ve AGİT Tacikistan’daki seçimin sıhhati konusunda da bölündü. BDT İcra Kurulu Başkanı Vladimir Ruşaylo, seçimin şeffaf ve demokratik kriterlere uygun olduğunu belirtirken, AGİT demokratik standartlara cevap vermediğini duyurdu. 3 milyon 100 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu ülkede seçime katılımın yüzde 90’ın üzerinde gerçekleştiği belirtildi.