Suriye'nin Türkiye sınırındaki Kürt kenti Kobani'ye yönelik IŞİD saldırılarına yönelik 7 Ekim 2014 Salı akşamı başlayan ve şiddetlenen protesto eylemlerinde bugüne kadar Diyarbakır’da 10, Mardin’da 5, Siirt’te 3, Van, Muş, Batman, İstanbul ve Adana’da birer kişi öldürüldü. Bu kişilerin nasıl öldüğüyle ilgili soruşturmalar devam ediyor. Ancak Al Jazeera muhabirlerinin görgü tanıkları ve resmi açıklamalardan derledikleri bilgilere göre şimdiye kadar yaşamını yitirenler daha çok karşıt gruplar tarafından öldürüldü.

Diyarbakır'daki olaylarla ilgili olarak 8 Ekim 2014 Çarşamba günü açıklama yapan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, otopsilerin devam ettiğini ancak Diyarbakır'da hayatını kaybedenlerin önemli bir kısmının ateşli silah sonucu öldüğünü söyledi.

Diyarbakır’da ölen 10 kişiden iki kişinin kimliği tespit edilemedi ancak ölenlerin dördü Hüda-Par’a yakın Köy-Der’e düzenlenen saldırı sırasında hayatını kaybetti. Köy-Der’e yapılan saldırıdan sonra da, bölge genelinde şiddet eylemleri yayıldı.

Köy-Der’e saldırıda linç

Diyarbakır’da öldürülen dört kişi; Turan Yavaş, Hüseyin Ahmet Dakak, Hasan Gökgöz ve Riyat Güneş Hüda-Par’a yakın İslami STK’larda çalışan isimler. Hüda-Par il Başkanı Şehmus Tanrıkulu’nun verdiği bilgiye göre, bu kişiler Bağlar’da bulunan Köy-Der adlı dernekte kurban eti dağıtmak üzere hazırlık yaparken saldırıya uğradılar.

Bu STK gönüllüleri dernek binasındayken, başka bir grup dernek önünde toplanarak gösteri yapmaya başladı. Tanrıkulu’nun anlatımlarına göre, dernek binasındakiler kendilerini taş ve sopalarla korumaya çalışırken, karşı binalardan da ateş edildi. Bu sırada 40 yaşındaki Turan Yavaş olay yerinde öldü.

Hüseyin Ahmet Dakak, Hasan Gökgöz ve Riyat Güneş ise dernekten kaçarak yan caddede bir eve sığındı. Grup evin çevresini sararak üç kişiyi içeride linç ederek öldürdü. Bir kişi üçüncü kattan aşağı atılırken, birisinin cesedi kısmen yakıldı, birinin ise boğazı kesildi.

Diyarbakır’da çatışmalarda da ölen oldu

Diyarbakır’daki olaylarda ölenlerden biri de 19 yaşındaki Süleyman Kale. Görgü tanıklarının ifadelerine göre Kale, Bağlar ilçesindeki Lezgin Avcı Caddesi'ndeki gösteriler sırasında silahla vuruldu. Ağır yaralanan Kale kurtarılamadı. Kale yaralandığı sırada, göstericiler ve Hüda-Par’a yakın gruplar arasında çatışma vardı.Gösterici gruplar, Kale’nin karşı gruptan açılan ateşle yaralandığını öne sürüyor. Kale Silvan ilçesinde toprağa verildi.

Diyabakır Sur ilçesinde yoldan geçerken mi?

Olaylarda ölen 55 yaşındaki Mahmut Enes ise, Hüda-Par’a yakın kaynaklara göre, Sur ilçesinde tesettürlü eşiyle birlikte yürürken Hüda-Par’lı sanılarak saldırıya uğradı. PKK’ya yakın kaynaklarsa Enes’in Hizbullah tarafından öldürüldüğünü iddia ediyor.

Nasıl öldüğü anlaşılamayanlar da var

Yusuf Tokur, Mahsun Çoban da Diyarbakır’daki olaylarda ölenler arasında. Ancak polis de, görgü tanıkları da ölümlerin nasıl meydana geldiğini bilmiyor. Görgü tanıkları Bağlar ilçesinde bir kişinin silahla vurularak öldürüldüğünü ve başında silahlı grupların beklediğini söyledi. Ancak bu kişinin Tokur mu, Çoban mı olduğu henüz netlik kazanmadı. Diyarbakır’da ölen iki kişinin kimliğiyse henüz tespit edilemedi.

Van’da Hamdi Caner, bina yakılmasına tepki gösterdiği sırada öldü

Van Valisi Aydın Nezih Doğan, Van’da ölen Hamdi Caner’in bir binanın yakılmak istenmesine tepki gösterdiği sırada öldüğünü söyledi ancak detay vermedi:

"Bu elimizdeki net bilgiler vefat eden vatandaşın gösterici ateşiyle ya da güvenlik güçleri ateşiyle değil de başka türlü vefat ettiği şeklinde. Ölen vatandaş yakılmak istenen bir binanın yakılmasına tepki gösteren bir vatandaş. Yaşanan kargaşada vefatı söz konusu ama vefatı göstericilerin veya güvenlik güçlerinin doğrudan müdahalesiyle olmamıştır.”

Al Jazeera Van muhabiri Fatih Sevinç’e göre Caner, inşaatı süren Bedüzzaman külliyesinin yakılmasına tepki gösterdi, göstericilerle tartıştı, ardından polis müdahalesi de oldu ve o arbede esnasında göğsünden vurularak öldü.

Mardin'de hem linç, hem çatışma

Al Jazeera Diyarbakır muhabiri Mahmut Bozaslan’a göre, Mardin Dargeçit’te ise gösteriler sırasında grup ve polis çatışmaya başladı. Bu sırada silahlar patladı. Başlarından vurulan yaşındaki Sinan Toprak ile Bilal Gezer, Midyat Devlet Hastanesi'ne kaldırıldı ve hastanede hayatlarını kaybetti. HDP’ye yakın yayın organlarında ölen göstericilerin zafer işareti yaparken fotoğrafları yayınlandı. Aynı kaynaklar, silahı ateşleyenlerin Hüda-Par’lı olduğunu iddia etti.

Kızıltepe'de ise yol kesen grupların barikatlarını geçmek isterken iki çocuğa çarpıp yaraladıktan sonra kaçan 22 yaşındaki Kerem Karaaslan, kimliği açıklanmayan kişiler tarafından takip edildi. Karaaslan, Derik ilçesi girişinde tabanca ile vurularak öldürüldü. Karaaslan'ı öldüren kişinin daha sonra polise giderek teslim olduğu belirtildi. Ancak saldırganların kimlikleri açıklanmadı.

Mardin’de iki ceset

AA’ya göre, Mardin Kızıltepe’de IŞİD'i protesto eylemlerinin yapıldığı Urfa Caddesi'nde aralarında yaklaşık 100 metre mesafe bulunan iki ceset bulundu. Kimliklerinin belirlenmesi için çalışma başlatıldı.

Varto’da güvenlik güçleri ateşi mi?

Muş Varto’da göstericilerin üzerine güvenlik güçlerinin ateş açtığı iddia ediliyor. Gösteriler sırasında ölen Hakan Bursur’un cenazesi Çarşamba günü HDP ve BDP ilçe örgütlerinin katıldığı bir törenle kaldırıldı.

Kurtalan’da çatışmada iki kişi

DHA’nın haberine göre, Siirt Kurtalan’da iki gösterici 17 yaşındaki Yusuf Çelik ve 35 yaşındaki Mehdi Erdoğan, işyerlerine saldırdıkları kişiler tarafından öldürüldü. Göstericiler önce IŞİD’i protesto eylemi düzenledi ardından da AK Partili Kurtalan Belediyesi'nin binası ve çevresine molotoflu saldırıda bulundu. Molotofların isabet ettiği bir zabıta aracı ile cenaze taşıma aracı yandı. Bu sırada belediye bahçesinde bulunan bir grup, iddiaya göre göstericileri korkutmak için havaya ateş açtı. Belediye önünden dağılan göstericiler, bazı işyeri ve evlere saldırdı. Tahrip edilen işyerlerinin önünde tabancalarla göstericilere rastgele ateş açıldı. Açılan ateşte göstericilerden Yusuf Çelik ile Muhdi Erdoğan hayatını kaybetti.

Siirt il merkezinde de IŞİD’i protesto gösterilerine katılan 17 yaşındaki Davut Nas ateşli silahla vuruldu, götürüldüğü hastanede öldü.

Batman’da silahla ölüm

Batman’da, ailesini ziyaret için İstanbul’dan gelen Emrah Demir adlı 23 yaşındaki kişinin vurulma anının da görüntülendiği iddia edildi ancak görüntüler netlik taşımıyor. İddialara göre Demir, göstericilerin üzerine ateş açılması sonucu öldü ancak ateşi kimin açtığı henüz belli değil.

İstanbul’da pompalı tüfekle gelen ölüm

8 Ekim 2014 Çarşamba akşamı İstanbul Esenyurt’ta aralarında Mert Değirmenci’nin de olduğu bir grup akşam saatlerinde, IŞİD'i protesto etmek amacıyla slogan eşliğinde yürüyüşe geçti. Göstericilere, kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından pompalı tüfekle ateş açıldı. Olayda bazı göstericiler yaralandı. Anadolu Ajansı'nın haberine göre, yaralananların çoğu kaldırıldıkları hastanede ayakta tedavi edilirken, başına isabet eden saçmalarla ağır yaralanan Mert Değirmenci'nin beyin ölümünü gerçekleşti.

Adana’da ev basma

Adana’da AA’nın haberine göre, Çamlıbel Mahallesi'nde IŞİD’ı protesto eylemleri yapan yüzü maskeli kişiler 69 yaşındaki Ahmet Albay ile ‘IŞİD destekçisi’ olduğu bahanesiyle tartışmaya girip Albay’a silah ve bıçakla saldırıdı. Albay yaşamını yitirdi.

Kaynak: Al Jazeera, AA, DHA

 IŞİD’Cİ MİSİN CİNAYETİ

Adana’nın Yüreğir ilçesinde eylem yapan gruptan bazı kişiler ile Çamlıbel mahallesinde evinin önünde oturan kişi arasında tartışma çıktı. Dün saat 21.00 sıralarındaki olayda, iddiaya göre gruptakiler bu kişiye “Sen IŞİD’ci misin?” diye çıkıştı. Tartışma sırasında gruptakiler, bu kişiye ve olayı engellemeye çalışan komşusuna bıçakla saldırdı. Bu sırada pompalı tüfek sesi de duyuldu. Kimliği açıklanmayan kişi olay yerinde öldü, komşusu da yaralandı.

Siirt-Eruh karayolu üzerinde yol kesen göstericilerden 19 yaşındaki Davut Naz vuruldu. Ambulansla Siirt Devlet Hastanesi’ne kaldırılan Naz, kurtarılamadı. Siirt’te önceki gün meydana gelen olaylarda da 2 kişi hayatını kaybetmişti.

Diyarbakır’ın Sur ve Bağlar ilçelerinde önceki günkü eylemlerde PKK sempatizanlarıyla terör örgütü Hizbullah üyeleri karşı karşıya gelmişti. Farklı noktalardaki HÜDA-PAR yanlısı derneklerin bulunduğu yerlerde silahların da kullanıldığı kavgalarda 10 kişi hayatını kaybetti. Van’da 1 kişi, Muş Varto’da 1 kişi, Batman’da 1 kişi gösteriler sırasında öldü.

Polisin yetersiz kaldığı 5 ilde asker olaylara takviye olarak müdahale etti. Bölgeye Çevik Kuvvet ve Özel Harekât ekipleri de gönderildi. Emniyete göre, Cizre-Nusaybin’de PKK’nın dağ kadrosundaki teröristler şehre indi. 4 il için sokak çatışması uyarısı yapıldı. Emniyette tüm izinler iptal edildi. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün çıkardığı, Türkiye genelindeki olayların bilançosu şöyle:

170 POLİS YARALI

27 il merkeziyle 68 ilçede olay çıktı. 170 polis, atılan taş ve molotoflardan yaralandı. Olaylarda 217 kişi gözaltına alındı.

Mersin’de Tarsus Emniyet Müdürü Haydar Çelik, dün ilçede olaylar sırasında göstericilerin açtığı ateşle bileğinden yaralandı. Siirt’in Karakol Mahalllesi’nde ise Cumhuriyet Polis Merkezi’ne kimlikleri tespit edilemeyen kişilerce saat 14.30 sıralarında uzun namlulu silahlarla ateş açıldı. Yaralanan 1 başkomiser tedaviye alındı.

Başta Diyarbakır, Van olmak üzere ülke genelinde 3 bin işyeri, 263 kamu binası, 190 banka, 80 siyasi parti binası, 340 özel araç, 216 resmi araç, 30 özel yurt ve dernek, MOBESE sistemleri, trafik lambası, elektrik trafoları, reklam panoları tahrip edilip ateşe verildi.

Enkazdan da beter

Kobani’ye IŞİD saldırılarını protesto adı altında 2 günden beri devam eden eylemlerin faturası ağır oldu. Diyarbakır, Van, Batman, Hakkâri, Şanlıurfa, Muş, Siirt ve İstanbul başta olmak üzere birçok ildeki olaylarda sağlık ocakları, Kızılay kan bağış merkezleri, bankamatikler, banka şubeleri, okul ve yurt binaları, benzinlikler, işyerleri, özel otomobiller, kamyonlar ateşe verildi. Marketler yağmalandı. Bazı yerlerde eğitime ara verildi. Ağır bilançodan bazıları şöyle:

BELEDİYE SEYİRCİ

VAN PTT’ye ait kargo binası, 3 kamyoneti, Türk Kızılayı Van Kan Bağış Merkezi’nin 2 minibüsü, onlarca özel araç ve saldırıya uğrayan alışveriş merkezleri, sabah yağmacıların hedefi oldu. Yanan araçlardan geriye kalan kablo veya demir kısmını satmak için açmaya çalışan ve alışveriş merkezlerini çocuklar yağmaladı. Vali Aydın Nezih Doğan, sabah Maraş Caddesi’nde yakılan market ve işyerlerini ziyaret etti. Doğan, çıkarılan yangınlara belediyenin seyirci kaldığını öne sürerek “Söndürmek için gönderilen talepleri karşılıksız bırakmaları düşündürücüdür. Mülki makamlar zor kullanmak suretiyle belediye itfaiyesinden yararlanabilmiştir” dedi. Van Valiliği, kent merkezi ile Erciş, Muradiye, Özalp ve Başkale ilçelerinde çıkan eylemlerde 118 işyeri, 17 kamu binası, 7 banka, 5 siyasi parti binası, 35 özel araç, 19 resmi aracın tahrip edildiğini açıkladı. Valilik açıklamasında “Bediüzzaman Kuran Kursu inşaatını yakmak isteyenlere mukavemet gösteren bir vatandaşımız, silahla vurularak hayatını kaybetmiştir. Aynı olaylarda 31 güvenlik görevlisi, 3 vatandaş yaralanmıştır” denildi.

SAVAŞ ALANI GİBİ

İSTANBUL önceki günkü eylemler nedeniyle Arnavutköy, Ataşehir, Bağcılar, Başakşehir, Beyoğlu, Esenler, Esenyurt, Eyüp, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kağıthane, Küçükçekmece, Maltepe, Sultanbeyli, Sultangazi, Sancaktepe, Ümraniye ve Zeytinburnu savaş alanına döndü. Günün ağarmasıyla birlikte oluşan hasar ortaya çıktı. Göstericilerin Atatürk büstünü yaktıkları Esenyurt Cumhuriyet Meydanı, jandarma tarafından abluka altına alındı. Polis bölgesinde bulunan ilçe merkezindeki meydanı ablukaya alan jandarma, meydana giriş-çıkışlara izin vermedi.

SÜPERMARKETİ YAKTILAR

İZMİR Karabağlar ilçesinde bir süpermarket, düzenlenen eylem sırasında gruptaki bazı kişiler tarafından molotof kokteyli atılarak ateşe verildi. İçeride alışveriş yapanların bulunduğu anda çıkan yangında market kullanılamaz hale geldi.

ANKARA Kolej meydanında yürümek isteyen gruba polis, biber gazı ve plastik mermilerle müdahale etti.

BURSA Yıldırım ilçesinde göstericiler, mahalle sakinlerinin ve polisin tepkisiyle karşılaştı. Evleri zarar görünce ellerinde sopalarla dışarıya çıkan kadınları polis durdurdu. Polis taş atan gruba biber gazı ile müdahale etti.

YASAK UZATILDI

DİYARBAKIR Bağlar, Kayapınar, Sur, Yenişehir, Bismil, Silvan, Lice, Çınar, Eğil, Ergani, Dicle, Hani, Hazro ve Kulp’ta dün sabah 07.00’ye kadar süreceği açıklanan sokağa çıkma yasağı yeniden düzenlendi. Gündüz sokağa çıkma izni verilirken, 18.00’den sonra ise yasak. Şehirdeki ilk ve orta dereceli okullar da 1 gün süreyle tatil edildi. Dicle Üniversitesi de pazartesiye kadar (13 Ekim) eğitime ara verdi. Polis müdahalede yetersiz kalınca üzerine Diyarbakır Valiliği’nin talebiyle şehrin kritik noktalarına askeri birlikler konuşlandırıldı. Yasak nedeniyle evlerinden çıkamayanlar ekmek sıkıntısı çekti.

HAKKÂRİ’de Hakkari Üniversitesi Rektörlük Binası olmak üzere, okullar ve bazı devlet kurumları ateşe verilip tahrip edildi. Göstericiler rektörlüğün garajındaki 2 midibüs, 1 iş makinesi ve 3 otomobili de ateşe verdi. Hakkâri Üniversitesi’nde eğitime pazartesiye kadar ara verildi.

BİTLİS Hizan’da bir grup işyerlerine zarar verdi. Gruba gözyaşartıcı bomba ve basınçlı suyla müdahale edildi. Saat19.00’da ilan edilen sokağa çıkma yasağı, 21.30’da kaldırıldı.

LOJMANA SALDIRI

ŞIRNAK Silopi ilçesinde Türkiye Kömür İşletmeleri’ne ait lojmanlara saldıran gruplar, özel bir termik santrale ait 7 araçla 1 iş makinesini yaktı. Saldırganlar Türk Bayrağı ve Atatürk büstünü sökerek İpekyolu’na çıkardı. Burada MOBESE direğini devirdikten sonra Türk bayrağını yakan göstericiler, Atatürk büstünü tekmeledi. Molotofla ateşe verdikleri bankadaki Türk bayrağını da yakan kalabalık, 2 banka şubesine daha zarar verdi, yakılan bir özel dershaneye dün bir kez daha saldırıldı.

MUŞ 3 okul, PTT ve tarım binasıyla kültür merkezinin yakıldığı Varto’da sokağa çıkma yasağı dün de devam etti.

SİİRT Yeni Mahalle’deki polis karakoluna dün akşam uzun namlulu silahlarla ateş açıldı. Ölen ya da yaralanan olmadı. Tillo ilçesinde göstericiler, bir akaryakıt istasyonuna molotoflarla saldırıp, Türk bayrağını indirmeye çalıştı. İstasyon sahibi ateş açtı, iki kişi yaralandı.

TEKİRDAĞ Muratlı ilçesindeki ilkokula gelen öğretmenler, Atatürk büstünün kırıldığını ve Türk bayrağının indirildiğini gördü. Polis, çöpte bulduğu Atatürk büstünün parçalarını ve Türk bayrağını topladı, göndere temiz bayrak çekildi. DHA

12 Eylül gibi

1 milyon nüfuslu Diyarbakır, adeta savaştan çıkmış gibi. Kepenkler kapalı, çatışmanın izini taşıyan cadde ve sokaklar ‘sokağa çıkma yasağı’ nedeniyle bomboş. Sokağa çıkanlara Kabahatler Kanunu’na göre 2 bin lira ceza veriliyor. Hayalet kenti andıran Diyarbakır, kavşaklar ve önemli merkezlere tankların ve askerlerin konuşlandırılmasıyla 12 Eylül’ü andırıyor.

Kobani’ye yönelik IŞİD saldırıları üzerine KCK ve HDP’den yapılan çağrılar ile bugüne kadar Diyarbakır’ın sadece birkaç semtinde yaşanan protesto eylemleri dün kentin dört bir yanına yayıldı. Gösteriler sırasında HÜDAPAR’a yakın bazı dernek ve ilçe binalarının taşlandı. Saldırılara silahla karşılık verilmesi ise olayları daha da büyüttü.

Şanlıurfa’dan Diyarbakır’a gelirken askerle birlikte polisin kurduğu kontrol noktasından geçiş yaptık. Kente girdiğimizde halen 6 yerden dumanlar yükseliyordu. Zaman zaman sokak protestolarının sürdüğünü görüyorsunuz. Ana caddelerinde trafik direklerinin söküldüğü, caddelerin taşlarla kapatıldığı, bankaların yakıldığı, sokakların harabeye döndüğü kenti yoğun bir is kokusu da kaplamış. Yaşananlar, 11 kişinin öldüğü 28 Mart 2006 olaylarından sonra, kentte yaşanan en büyük toplumsal olay olarak adlandırılıyor.

Gece 01.00’den itibaren ise askerler kışlasından çıkarak kent merkezine girdi. Zırhlı araçlar, tanklar kavşaklara ve bazı önemli merkezlere konuşlandırılmış. Valilik, Adliye, 7’nci Kolordu, Kaymakamlıklar ve bazı kurumlar ise polis ve askerler tarafından koruma altına alınmış. Yani 34 yıl sonra ilk kez sokağa çıkma yasağının ilan edildiği Diyarbakır bu görüntüleriyle 12 Eylül’ü andırırken derin bir sessizliğe gömülmüş, hayat durmuş... Faruk BALIKÇI